Prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu

Jednym z częściej popełnianych zarówno przestępstw jak i wykroczeń jest prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu lub stanie nietrzeźwości.

Jest to czyn, który nie tylko będzie po stronie sprawcy rodził odpowiedzialność karną, ale przede wszystkim stanowi zagrożenie dla zdrowia, a nawet i życia nie tylko kierowcy, ale także innych uczestników ruchu drogowego. Jazda pod wpływem alkoholu nie bez powodu jest zresztą jedną z najczęstszych przyczyn wypadków w ruchu drogowych, w tym wypadków śmiertelnych.

Z uwagi na to ustawodawca w przepisach przewidział bardzo surowe kary dla kierowców prowadzących pojazdy będąc pod wpływem alkoholu. O tym kiedy możemy mówić o stanie po użyciu alkoholu, a kiedy o nietrzeźwości oraz kiedy jazda pod wpływem alkoholu stanowi wykroczenie, a kiedy przestępstwo oraz jakie kary grożą za popełnienie tego czynu dowiesz się z niniejszego artykułu.

Co oznacza stan po użyciu alkoholu?

O tym czy jazda pod wpływem alkoholu będzie stanowić przestępstwo czy wykroczenie decydować będzie ilość alkoholu w organizmie u kierowcy. Badane jest to przede wszystkim alkomatem, jednak zdarza się także poprzez pobranie krwi. Zgodnie z art. 87 Kodeksu wykroczeń, do wykroczenia polegającego na prowadzeniu pojazdu w stanie po użyciu alkoholu dojdzie, jeżeli:

• stężenie alkoholu we krwi sprawcy wyniesie od 0,2‰ do 0,5‰ alkoholu;
• obecność alkoholu w wydychanym powietrzu u sprawcy wyniesie od 0,1 mg do 0,25 mg w 1 dm3.

Warto tu zaznaczyć, że taka sama odpowiedzialność została przewidziana także po użyciu nie tylko alkoholu, ale też „podobnie działającego środka”, np. narkotyków.

Jakie kary grożą za prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu?

Ustawodawca w art. 87 Kodeksu wykroczeń przewidział następujące kary za prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu:

• karę aresztu, która może zostać wymierzona w wymiarze od 5 do 30 dni;
• karę grzywny, która może zostać wymierzona w wymiarze minimum 2.500 zł.

Kary te mogą zostać orzeczone alternatywnie, tzn. albo kara aresztu albo kara grzywny – nie natomiast obie na raz. Co więcej, w obecnie obowiązującym stanie prawnym, do każdej z tych kar Sąd obligatoryjnie orzeka środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres od 6 miesięcy do aż 3 lat. Jest to środek bardzo dotkliwy i powodujący niemożność samodzielnego poruszania się po drogach, co większości z nas znacznie utrudniłoby codzienne funkcjonowanie.

Jeśli osoba po użyciu alkoholu kierowała natomiast pojazdem innym niż mechanicznym, np. rowerem, orzeka się zakaz prowadzenia określonego rodzaju pojazdu, nawet jeśli do jego prowadzenia nie jest wymagane prawo jazdy.

W tym miejscu warto wspomnieć o bardzo modnych obecnie hulajnogach elektrycznych.

Pojazdy te traktowane są jak każde inne, a zatem kierowców hulajnóg elektrycznych obowiązują przepisy ruchu drogowego. Za kierowanie tym pojazdem pod wpływem alkoholu będą grozić tożsame do omawianych w niniejszym artykule kar.

Każdorazowo za popełnienie wykroczenia polegającego na prowadzeniu pojazdu w stanie po użyciu alkoholu, otrzymamy także punkty karne w znacznej ilości, bowiem po nowelizacjach, w 2023 roku jest to aż 15 punktów karnych.

Co oznacza stan nietrzeźwości?

Jeżeli natomiast w przypadku kierowania pojazdem pod wpływem alkoholu, jego zawartość u sprawcy wynosi:

• we krwi ponad 0,5‰,
• w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość

będziemy mówić o stanie nietrzeźwości, który spowoduje po stronie sprawcy odpowiedzialność karną. Czyn polegający na prowadzeniu pojazdu w stanie nietrzeźwości, stanowi już przestępstwo.

Zgodnie bowiem z art. 178a k.k. kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Jakie kary grożą za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości?

Jak zostało wyżej wskazane, za popełnienie tego przestępstwa sprawcy grozi kara grzywny, ograniczenia wolności bądź nawet pozbawienia wolności do lat 2.

Ponadto, podobnie jak w przypadku omówionego wyżej wykroczenia, obligatoryjnie Sąd orzeknie o zakazie prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres min. 3 lat, oraz zostaną nam naliczone punkty karne. Co więcej, w przypadku przestępstwa prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości, na sprawcę zostaje także nałożona kara pieniężna w postaci obowiązku zapłaty określonej kwoty na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej, jednak nie mniejszej niż 5.000 zł.

Skrócenie trwania zakazu prowadzenia pojazdów – blokada alkoholowa

W omawianym temacie warto zaznaczyć, że obecnie Kodeks karny wykonawczy w art. 182a, przewiduje możliwość, aby sprawca wykroczenia bądź przestępstwa, któremu zostało zatrzymane prawo jazdy i obowiązuje go zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, po upływie połowy orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów (a w przypadku dożywotniego zakazu po upływie 10 lat) można starać się o wcześniejsze odzyskanie uprawnień.

Ustawodawca przewidział możliwość wcześniejszego zniesienia zakazu prowadzenia pojazdów, ale tylko takich, które są wyposażone w tzw. blokadę alkoholową. Oznacza to, że taki kierowca będzie mógł normalnie prowadzić pojazd, który posiada specjalne urządzenie mierzące poziom alkoholu w wydychanym powietrzu. Urządzenie to pozwala na uruchomienie silnika wyłącznie, jeżeli wynik jest negatywny, tj. u kierowcy, w wydychanym powietrzu, nie wykryto alkoholu.

Podsumowując, prowadzenie jakiegokolwiek pojazdu mechanicznego pod wpływem alkoholu zawsze stanowić będzie czyn zabroniony. W zależności od ilości alkoholu w wydychanym powietrzu bądź krwi kierowcy, czyn ten będzie stanowił wykroczenie lub przestępstwo. Niezależnie od kwalifikacji, kierowcy prowadzącemu pojazd pod wpływem alkoholu, zawsze zostanie zatrzymane prawo jazdy.

Istnieje jednak możliwość wcześniejszego ubiegania się o zniesienie zakazu, które to dotyczyć może tylko pojazdów wyposażonych w blokadę alkoholową. W przypadku jeżeli zostaliśmy zatrzymani za jazdę pod wpływem alkoholu, warto zwrócić się i skorzystać z porady prawnej adwokat Angeliki Rucińskiej, która udzieli fachowej pomocy prawnej w tej kwestii.