Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności

Zasadniczo kara pozbawienia wolności powinna zostać wykonana niezwłocznie po uprawomocnieniu się wyroku skazującego. Kodeks karny wykonawczy przewiduje jednak możliwość przesunięcia w czasie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, mianowicie odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności.

Adwokat Angelika Rucińska prowadząca kancelarię adwokacką w mieście Poznań prowadzi sprawy o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności w takich miastach jak: Poznań, Środa Wielkopolska, Szamotuły, Oborniki, Śrem, Września, Gniezno.

Kto może skorzystać z instytucji odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności?

O odroczeniu wykonania kary pozbawienia wolności sąd orzeka tylko wtedy, gdy skazany nie rozpoczął jeszcze odbywania kary, a więc przed jego przyjęciem do zakładu karnego. Należy pamiętać, że samo złożenie wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności nie wstrzymuje wykonania kary, w związku z czym zasadnym jest złożenie dodatkowo wniosku o wstrzymanie wykonania kary do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia wniosku o odroczenie wykonania kary.

Przyjęcie do zakładu karnego a wniosek o odroczenia wykonania kary

Wielu klientów zastanawia się co zrobić w sytuacji, gdy skazany złoży wniosek o odroczenie wykonania kary, będąc jeszcze na wolności, a przed rozpoznaniem wniosku zostanie przyjęty do jednostki penitencjarnej. Adwokat Angelika Rucińska wskazuje, że wówczas wniosek ten należy przekazać właściwemu sądowi penitencjarnemu jako wniosek o udzielenie przerwy w wykonywaniu kary. Należy zaznaczyć, że odroczenie dotyczyć może tylko kary pozbawienia wolności, w tym kary zastępczej za grzywnę, ale nie kary aresztu, w tym zastępczej kary aresztu za grzywnę.

Obowiązek odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności

W art. 150 k.k.w. uregulowano tzw. obligatoryjne przesłanki, których wystąpienie zobowiązuje sąd do udzielenia odroczenia wykonania kary. W takich wypadkach sąd musi więc udzielić odroczenia. Są to: choroba psychiczna lub inna ciężka choroba uniemożliwiająca wykonywanie kary pozbawienia wolności.

Nie każda jednak choroba psychiczna będzie powodować konieczność odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności. W grę wchodzi jedynie choroba psychiczna uniemożliwiająca wykonanie kary. Chodzi tu zatem o chorobę psychiczną o tak znacznym natężeniu, że wyłącza ona możliwość zrozumienia przez skazanego istoty kary oraz poddania się jej poprawczemu i wychowawczemu oddziaływaniu. Dla oceny, czy w konkretnej sprawie mamy do czynienia z taką chorobą konieczne jest przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego danej specjalności, której schorzenie dotyczy.

Kiedy sąd może, ale nie musi odroczyć wykonania kary?

Art. 151 k.k.w. przewiduje, że sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności na okres do roku, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Przykładowo wskazać tu można następujące sytuacje:

• brak możliwości kontynuowania nauki wówczas, gdy natychmiastowe wykonanie kary powoduje przerwanie edukacji, której koniec lub jej wyodrębniony fragment (klasa, semestr) jest nieodległy,
• choroba skazanego inna niż wskazana w art. 150 k.k.w.,
• konieczność zapewnienia opieki innym członkom rodziny ze względu na ich wiek, chorobę lub kalectwo, gdy opieki tej nie mogą zapewnić inne osoby,
• konieczność uregulowania ważnych spraw zawodowych, osobistych lub majątkowych,
• potrzeba wykonania pilnych prac polowych,
• konieczność okresowego zapewnienia rodzinie środków do życia,
• wydarzenie losowe wymagające pilnego podjęcia czynności eliminujących jego skutki.

Druga z fakultatywnych przesłanek odroczenia wykonania kary została wskazana w art. 151 § 1 zd. 2 k.k.w, w myśl którego w stosunku do skazanej kobiety ciężarnej oraz osoby skazanej samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem sąd może odroczyć wykonanie kary na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka. W tym przypadku nie jest konieczne wykazywanie, że natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla osoby skazanej zbyt ciężkie skutki.

Art. 151 § 2 k.k.w. przewiduje kolejną fakultatywną przesłankę odroczenia wykonania kary. Zgodnie z zawartą w nim regulacją sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności w wymiarze do roku, jeżeli liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekracza w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów.

Należy jednak podkreślić, że odroczenia wykonania kary na tej podstawie nie udziela się w stosunku do:

• skazanych, którzy dopuścili się przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia (np. rozbój),
  recydywistów,
• osób, które zgodnie z art. 65 k.k., z popełnienia przestępstwa uczyniły sobie stałe źródło dochodu lub popełniły przestępstwo działając w zorganizowanej grupie albo związku mającym na celu popełnienie przestępstwa oraz wobec sprawcy przestępstwa o charakterze terrorystycznym,
• skazanych za przestępstwa określone w art. 197-203 Kodeksu karnego popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych (np. zgwałcenie, seksualne wykorzystanie małoletniego, kazirodztwo).

Czy sąd może odwołać odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności?

Należy pamiętać, że sąd, który udzielił odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności może wydać postanowienie o jego odwołaniu. Ma to miejsce w sytuacji, gdy:

• ustanie przyczyna, dla której odroczenie zostało udzielone,
• skazany nie korzysta z odroczenia w celu, w jakim zostało udzielone,
• skazany rażąco narusza porządek prawny (np. w czasie odroczenia wykonania kary lub w czasie pobytu poza terenem zakładu karnego popełni przestępstwo, w szczególności umyślne, jak również cięższe wykroczenie),
• skazany nie wykonuje obowiązków określonych w art. 151 § 4 k.k.w.

Warto mieć na uwadze, że sąd obligatoryjnie odwołuje odroczenie wykonania kary, jeśli przesłanki odwołania wskazane powyżej nastąpią po udzieleniu skazanemu pisemnego upomnienia przez sądowego kuratora zawodowego, chyba że przemawiają przeciwko temu szczególne względy.

Jak uzyskać odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności?

Dla zainicjowania postępowania w przedmiocie odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności konieczne jest złożenie przez skazanego lub jego obrońcę wniosku do sądu, który wydał wyrok w I instancji. W posiedzeniu w przedmiocie odroczenia wykonania kary ma prawo wziąć udział prokurator, skazany oraz jego obrońca, a także sądowy kurator zawodowy lub dyrektor zakładu karnego, jeżeli składali wniosek o wydanie postanowienia.

Wszelkie wątpliwości w przedmiocie sporządzenia wniosku o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności pomoże rozwiać adwokat Angelika Rucińska prowadząca Kancelarię Adwokacką w mieście Poznań.