W praktyce dla wielu małżeństw zagadnienia testamentu i majątku wspólnego mogą wydawać się skomplikowane i dalece oddalone. Czy małżonek może zapisać w testamencie przedmioty należące do wspólności majątkowej? Jakie ograniczenia nakłada na to prawo?

W artykule wyjaśniamy, jak skutecznie zaplanować dziedziczenie, unikając w późniejszym czasie sporów oraz nieporozumień.

Jeśli interesuje cię temat czym jest stwierdzenie nabycia spadku a dział spadku, wejdź w ten link.

Majątek wspólny – co to oznacza w testamencie?

Na mocy art. 31 k.r.o. do majątku wspólnego zaliczają się przede wszystkim dochody z pracy, działalności gospodarczej, inwestycji oraz wszystko, co małżonkowie nabyli wspólnie podczas trwania małżeństwa.

Testament pozwala zapisać to, co należy do testatora – a zatem wiemy już, iż do masy spadkowej wejdzie:

• własny majątek osobisty
• udział w majątku wspólnym

Po śmierci współmałżonka wspólność majątkowa ulega rozwiązaniu – połowa majątku stanowi część spadku, a druga połowa przypada żyjącemu małżonkowi z mocy prawa.

Pozostała część majątku wspólnego przypada drugiemu małżonkowi i nie jest dziedziczona.

Jeśli nie wiesz jaka jest różnica pomiędzy majątkiem wspólnym a osobistym, przeczytaj nasz artykuł.

Czy można spisać wspólny testament małżeński?

Polskie prawo wyraźnie wskazuje, iż testament powinien mieć charakter indywidualny, a co za tym idzie – testament stworzony wspólnie przez małżonków jest nieważny.

Istnieje jednak możliwość przygotowania odrębnych testamentów przez małżonków, w których to treści wzajemnie powoływaliby się na spadkobierców (testament wzajemny).

Rozporządzanie udziałem we wspólnym majątku

• W testamencie możesz zapisać wyłącznie swój udział, a nie całość, czyli np. połowę mieszkania, połowę środków na koncie
• Jeśli podejmiesz się próby przekazania całego składnika majątku wspólnego, sądzony i tak pozostanie jedynie udział,
• Czynność rozporządzająca całym składnikiem wspólnym inter vivos jest zabroniona (art. 35 k.r.o.) – ale testament (mortis causa) jest dozwolony

Na temat majątku osobistego małżonka a dziedziczenia spadku po jego śmierci przeczytasz tutaj.

Kto dziedziczy majątek, jeśli nie ma testamentu?

Bez testamentu dziedziczenie odbywa się na drodze ustawowej żyjący małżonek i dzieci dziedziczą w równych częściach, ale część małżonka nie może być mniejsza niż 25% masy spadkowej.

W testamencie można inaczej rozplanować majątek – także z wyłączeniem dzieci, równego podziału albo objęcia innych osób.

Kiedy warto skorzystać z pomocy prawnika?

Skonsultuj swoją sytuację, gdy:

• majątek obejmuje wartościowe nieruchomości, firmy, inwestycje,
• chcesz precyzyjnie zapisać udziały we wspólnym majątku,
• masz dzieci z poprzednich związków,
• chcesz zawrzeć testament wzajemny lub wprowadzić zabezpieczenia (np. zapis windykacyjny).

Odpowiednie przygotowanie pozwala wyeliminować konflikty po śmierci i zapewnić spójny plan sukcesji.

Jeśli planujesz testament lub chcesz zabezpieczyć udział w majątku wspólnym – skontaktuj się z Kancelarią Adwokacką ARTEM adw. Angeliki Rucińskiej w Poznaniu!